ทำไมเครื่องลายครามถึงมีชื่อว่า “china”

เส้นทางสายไหมโบราณทอดยาวนับหมื่นลี้และสืบทอดมาเป็นเวลานานนับพันปีได้สั่งสมจิตวิญญาณของเส้นทางสายไหมที่ยึดถือสันติภาพและความร่วมมือการเปิดกว้างอย่างครอบคลุมการเรียนรู้ซึ่งกันและกันผลประโยชน์และชัยชนะร่วมกันอันเป็นมรดกอันล้ำค่าของอารยธรรมมนุษย์

——สีจิ้นผิงประธานาธิบดีจีน

เครื่องลายครามซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของวัฒนธรรมจีนดั้งเดิมในประวัติศาสตร์ถือเป็นสะพานที่เชื่อมการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรมระหว่างจีนกับต่างประเทศ  ในโลกตะวันตกคำว่า“china”  ที่เป็นอักษรตัวพิมพ์เล็กหมายถึงเครื่องลายครามส่วนตัวพิมพ์ใหญ่“China” หมายถึงประเทศจีนแล้วทำไมเครื่องลายครามถึงได้ชื่อว่า“china”

ประเทศจีนเมื่อ3,000 ปีก่อนเครื่องลายครามถือกำเนิดมาจากไฟสีพื้นเพของจีนเช่นสีฟ้าสีเหลืองอ่อนและสีแดงสดถูกนำมาใช้ในงานศิลปะอันเกิดจาก“ไฟและดิน” ซึ่งผนวกรวมภูมิปัญญาและสุนทรียภาพอันเป็นเอกลักษณ์ของชาวจีน

ในสมัยราชวงศ์เซี่ยและราชวงศ์ซางของจีนโบราณเครื่องลายครามสมัยแรกในยุคดึกดำบรรพ์มีความคล้ายคลึงกับทองสัมฤทธิ์มากเมื่อถึงช่วงราชวงศ์สุยและราชวงศ์ถังสีของเครื่องเคลือบมีสีสันมากขึ้นเรื่อยๆและค่อยๆวิวัฒนาการเป็นเครื่องเคลือบลายครามซึ่งมีสีขาวกับสีฟ้าสองกระแสหลักเครื่องลายครามมีความเจริญรุ่งเรืองในสมัยราชวงศ์ซ่งมีเตาเผาที่มีชื่อเสียงถึง5 แห่งได้แก่หรู่ว์กวานเกอจวินและติ้งซึ่งต่างก็มีสไตล์ที่เป็นเอกลักษณ์ของตัวเองหลังจากราชวงศ์ซ่งอุตสาหกรรมเครื่องลายครามของจีนก็มาถึงจุดสูงสุดในสมัยราชวงศ์หยวนหมิงและชิง

เทคโนโลยีการผลิตเครื่องลายครามโบราณมีเอกลักษณ์เฉพาะในประเทศจีนเป็นเวลานับพันปีที่เครื่องลายครามถูกจำหน่ายไปต่างประเทศผ่านเส้นทางสายไหมทางทะเลราชวงศ์ในยุโรปมองว่าเป็นของล้ำค่าถึงขนาดมีการลอกเลียนแบบเครื่องลายครามของจีนอีกด้วยเครื่องลายครามยังเป็นสินค้าหรูหราที่ผลิตตามคำสั่งซื้อระหว่างประเทศที่เก่าแก่ที่สุดในโลกในสมัยราชวงศ์ชิงชาวยุโรปเริ่มสั่งผลิตเครื่องลายครามซึ่งใช้เป็นสัญลักษณ์ของวงศ์ตระกูลขณะเดียวกันสุนทรียศาสตร์ของยุโรปยังมีอิทธิพลต่อลวดลายของเครื่องลายครามจีนในระดับหนึ่งด้วย

นอกจากจานชามและชุดน้ำชาที่เราคุ้นเคยแล้วเครื่องลายครามจีนยังสามารถทำเป็นหมอนแจกันที่ใส่ปากกาเป็นต้นช่างฝีมือชาวจีนยังถือว่าเครื่องลายครามเป็นเสมือนผืนผ้าซึ่งมีบทกวีและภาพวาดจำนวนนับไม่ถ้วนถูกจารึกไว้บนนั้นลองจินตนาการถึงภาพเหตุการณ์เหล่านี้คนโบราณเมื่อพันกว่าปีก่อนกำลังดื่มสุราพร้อมกับทำงานของพวกเขาขณะเดียวกันก็จารึกเรื่องราวในชีวิตประจำวันและความงดงามผ่านดวงตาของพวกเขาไว้บนเครื่องลายครามในรูปแบบของบทกวีวัฒนธรรมและเครื่องลายครามส่งเสริมซึ่งกันและกันราวกับจะบอกคนรุ่นหลังถึงอารมณ์ร่วมที่ทอดยาวผ่านขุนเขาและท้องทะเลมาเป็นเวลานับพันปี