แมวกระเบื้อง "สิ่งศักดิ์สิทธิ์" บนหลังคา

"แมวกระเบื้อง" เป็นงานหัตถกรรมเครื่องปั้นดินเผาโบราณที่มีเอกลักษณ์ในมณฑลยูนนาน สามารถพบเห็นได้อยู่ทั่วไปในหลายพื้นที่ เช่น นครคุนหมิง เมืองอวี้ซี แคว้นปกครองตนเองชนชาติจ้วงและม้ง-เหวินชานแคว้นปกครองตนเองชนชาติไป๋-ต้าหลี่และสถานที่อื่น ๆ ของมณฑลยูนนาน สำหรับแมวกระเบื้องที่มีชื่อเสียงมากที่สุดคงต้องยกให้แมวกระเบื้องจากอำเภอเฮ่อชิ่ง แคว้นต้าหลี่

แม้ว่าแมวกระเบื้องจะมีชื่อว่า "แมว" แต่ความจริงแล้วรูปร่างของมันมีส่วนของเสือและแมวผสมอยู่ด้วยกัน ตามตำนานพื้นบ้านของจีน เสือได้ชื่อว่าเป็น "ราชาแห่งสัตว์ดุร้าย" เพราะมีขนาดใหญ่ ทรงพลัง และความดุร้าย ทั้งนี้ แมวกระเบื้องของยูนนานวิวัฒนาการมาจากรูปเสือ ดังนั้น แมวกระเบื้องจึงมักถูกเรียกว่า  "แมวศักดิ์สิทธิ์" และ "เสือนำโชค" เป็นต้นในปี 2022 แมวกระเบื้องได้รับการคัดเลือกให้เป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของมณฑลยูนนาน

รูปร่างของแมวกระเบื้องมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ดวงตาของมันกลมโต เต็มไปด้วยความเย่อหยิ่ง ส่วนปากเปิดกว้าง เผยให้เห็นลิ้นที่ยาวและฟันที่แหลมคม หางตั้งตรงและหงายขึ้นและมีเกล็ดตามตัว แขนขานั้นแข็งแรงและทรงพลัง มีชีวิตชีวามาก

บนหลังคาบ้านโบราณจำนวนมากในยูนนาน มักจะมีแมวกระเบื้องประดับอยู่ ทำให้มีภูมิทัศน์ที่มีเอกลักษณ์และมีเสน่ห์ พวกมันยืนอย่างสง่าผ่าเผยบนหลังคา ดวงตาของพวกมันจ้องมองไปในระยะไกล คอยเฝ้าบ้านทุกหลังอย่างเงียบ ๆ และนำความสงบและโชคดีมาให้กับผู้อยู่อาศัย

การทำแมวกระเบื้องเป็นงานฝีมือที่ละเอียดอ่อนไม่ว่าจะเป็นขั้นตอนการทำดินเหนียวเนื้อดีที่เหมาะกับการปั้น การขึ้นรูปทรงของแมวกระเบื้อง การตากแห้งและการเผา ทุกขั้นตอนล้วนแสดงถึงความอุตสาหะและภูมิปัญญาของช่างฝีมืออีกทั้ง อุณหภูมิและเวลาในการเผาที่แตกต่างกันจะส่งผลต่อสีและเนื้อสัมผัสของแมวกระเบื้อง เช่น การทำแมวกระเบื้องสีดำต้องใช้ฟืนจำนวนมากในระหว่างการเผา ต้องปิดประตูเตาเผาและปล่องไฟ ทำให้เกิดคาร์บอนจำนวนมาก และปล่อยให้ควันไฟแทรกซึมเข้าไปในเครื่องปั้นดินเผา จนกลายเครื่องปั้นดินเผาสีดำ

ปัจจุบัน แมวกระเบื้องในยูนนานไม่ได้เป็นเพียงแค่เครื่องตกแต่งอาคารโบราณอีกต่อไป แต่ยังได้เข้ามาในชีวิตประจำวันและกลายเป็นสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรมยอดนิยมอีกด้วยเช่น ตกแต่งร้านกาแฟหรือร้านหัตถกรรม ส่วนในสถานที่ท่องเที่ยวในยูนนาน แมวกระเบื้องกลายเป็นสินค้าที่ระลึกที่นักท่องเที่ยวต้องซื้อแมวกระเบื้องนอกจากแสดงถึงเอกลักษณ์ของภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของยูนนานแล้ว ยังสื่อถึงความผูกพันที่มีต่อบ้านเกิดที่ลึกซึ้งของชาวยูนนานและความปรารถนาที่จะมีชีวิตที่ดีขึ้นอีกด้วย